De werkgevers van de huishoudhulpen, de dienstenchequebedrijven, trekken aan de alarmbel naar aanleiding van de vakbondsactie op 7 februari. Hoewel de vakbonden hun pijlen op de dienstenchequebedrijven richten, willen de werkgevers de huishoudhulpen bijtreden in hun roep naar een correct en werkbaar kader voor dienstencheques. Sectorfederatie Federgon doet een oproep aan de beleidsmakers en vakbonden om via overleg tot een duurzaam toekomstmodel te komen. De huishoudhulpen zetten zich immers elke dag voor 100% in, hebben een belangrijke maatschappelijke meerwaarde en verdienen dus een duurzame toekomst. Dit toekomstperspectief ontbreekt vandaag omdat de sector kraakt onder de jarenlange structurele financieringsproblemen en het complexe regelgevende kader. De emmer is figuurlijk vol. Indien er niets ondernomen wordt, zal de strijkmand ook letterlijk leeg blijven.
Het ecosysteem van de dienstencheques wankelt. De werknemers zijn ontevreden en de werkgevers staan met hun rug tegen de muur. De overheid moet dringend actie ondernemen. Daarom steken de dienstenchequebedrijven vandaag de hand uit naar de betrokken politici én de vakbonden om samen tot een duurzame oplossing te komen. Het uitbouwen van een correct, respectvol dienstenchequesysteem is in het gedeeld belang van werknemers en werkgevers en van grote maatschappelijke en economische waarde. Het moet daarom een politieke topprioriteit zijn.
De dienstenchequesector als (sputterende) tweetrapsraket voor de Belgische economie
Het dienstenchequesysteem is als een tweetrapsraket: het geeft een dubbele boost aan de Belgische economie. Voor de 150.000 huishoudhulpen werd er een systeem gecreëerd waarbij ze een volwaardig sociaal statuut kregen en de nodige bescherming op de werkvloer. Vandaag zijn er meer dan 1,2 miljoen klanten in België die een beroep doen op een huishoudhulp. Het systeem helpt deze klanten hun werk- en privéleven beter in balans te brengen. Hierdoor stijgt de werkzaamheidsgraad bij deze huishoudens aanzienlijk: het gaat, naast de directe tewerkstelling in de sector zelf, om maar liefst 14.000 extra voltijdse banen voor onze economie, die snakt naar arbeidskrachten.
“De dienstencheque is een erg succesvolle maatregel die de vooropgestelde doelstellingen ruimschoots waarmaakt. We hebben er alle belang bij om dit succes te consolideren en waar mogelijk nog te versterken. We zien het als de plicht van alle stakeholders om hier onze schouders onder te zetten. Dit is de boodschap die wij vandaag willen geven.”, aldus Ann Cattelain, CEO Federgon.
Financieringsprobleem en het complexe regelgevende kader dreigt het dienstenchequesysteem onderuit te halen
Door jarenlange, structurele financieringsproblemen is het in de sector momenteel pompen of verzuipen. De stijgende kosten, ten gevolge van de indexatie van de lonen (stijging met 14,7% t.o.v. pre-corona), zijn in onvoldoende mate gecompenseerd door de vergoeding die de werkgevers krijgen. Dit zet ‘goed werkgeverschap’ elke dag onder druk. Als werkgever is het onze ambitie om onze huishoudhulpen beter te kunnen betalen en meer te kunnen inzetten op begeleiding en ondersteuning. Maar de financiële situatie van de dienstenchequebedrijven bemoeilijkt dit. Dat er in de sector nog grote winsten worden gemaakt klopt echter niet. De top 25 van de dienstenchequebedrijven realiseren een winstmarge van amper een half procent (0,55%). Bij een omzet van €1,073 miljard wordt er dus amper €5,8 miljoen winst gemaakt. Een analyse van Graydon Credit Safe toonde eind 2023 nog dat 37,29% van de bedrijven verlieslatend was.
Daarnaast is er het complexe regelgevende kader, afkomstig van de verschillende bevoegdheidsniveaus. Dienstencheques zweven immers tussen het federale en het regionale beleidsniveau hetgeen een stroom aan extra regels te weeg brengt en waar degelijke afstemming tussen die niveaus soms beter kan. De regels tussen de verschillende regio’s drijven bovendien steeds meer uit elkaar, hetgeen het voor dienstenchequebedrijven compleet onwerkbaar maakt.
Constructieve dialoog is essentieel voor het verzekeren van de toekomst van de huishoudhulpen
Op de vooravond van de vakbondsactie op 7 februari roepen de werkgevers op om samen met de vakbonden werk te maken van een structurele hervorming en betere vergoedingen. De werkgevers willen samenwerken met de vakbonden om de toekomst van de dienstencheques veilig te stellen. De belangen zijn gelijklopend dus laat ons samenwerken aan een duurzame en leefbare sector, luidt de oproep van de werkgevers.
“Als we onze krachten bundelen, klinkt onze stem om structurele verandering luider. Een duurzaam, toekomstgericht kader voor de dienstenchequesector komt het volledige ecosysteem ten goede. We spreken over 150.000 huishoudhulpen, 1,2 miljoen gebruikers, 1429 erkende bedrijven en onze federale en regionale overheden”, aldus Ann Cattelain, CEO van Federgon.
CAO: de puntjes op de ‘i’
De vaak bekritiseerde maar verkeerd geïnterpreteerde, recente opzegging van de CAO sociale voordelen verdient wat extra duiding. In tegenstelling tot wat herhaaldelijk is beweerd door de vakbonden, zijn de eindejaarspremies voor huishoudhulpen wel degelijk gegarandeerd en deze zullen ook in de toekomst verder worden uitbetaald. De CAO rond de eindejaarspremie ligt vandaag trouwens ongewijzigd voor ondertekening op de tafel van de vakbonden.
De opzegging van de CAO had enkel betrekking op de syndicale premie, die wordt in alle sectoren toegekend in ruil voor sociale vrede. De dienstencheque-sector is nagenoeg de enige sector waar deze syndicale premie wordt gegarandeerd door een CAO voor onbepaald duur, terwijl deze normaal tweejaarlijks onderhandeld en toegekend zou moeten worden op basis van het sociaal klimaat in de sector. Een ontwerp van CAO rond de syndicale premie, dat in lijn ligt met wat gebruikelijk is in andere sectoren, is vandaag klaar voor verdere bespreking. Dit gaat over modaliteiten en formaliteiten en stelt geenszins de syndicale premie op zich in vraag.
